Narzędzia skrawające czyli jak zrobić coś z czegoś

Frezy trzpieniowe, stożek Morse’a czy nóż strugarski. To tylko niektóre narzędzia skrawające. Poniżej kilka przykładów wraz z informacją o tym, jak działają i do czego można ich używać.

Żeby zrobić coś z czegoś, trzeba mieć odpowiednie narzędzia. Takie, które pozwolą nadać kawałkowi drewna konkretne kształty lub przyciąć płat metalu. To urządzenia skrawające.

Frez: doskonałe do obrabiarki

Istnieje cała gama tego rodzaju narzędzi. Mamy więc frezy trzpieniowe i walcowe, tarczowe oraz kątowe. Takie, których można użyć do gwintów albo inne, które mogą być wykorzystywane do cięcia pod pewnym kątem.

Wykonane są z różnych materiałów, w zależności od tego, do czego służą. Są więc frezy trzpieniowe ze stali szybkokątnej czy tarczowe ze stali kobaltowej. Są też narzędzia zrobione z węglika spiekanego lub z płytką diamentową.

Do czego mogą być wykorzystywane frezy? Przede wszystkim do obróbki powierzchni płaskich, a więc do przycinania, wycinania i obcinania. Można nimi obrabiać metal, drewno i tworzywa sztuczne. Żeby z nich korzystać, potrzebne jest narzędzie znane jako frezarka.

Nóż strugarski

To oczywiście podstawa wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z obróbką drewna. Nóż działa tak, jak… każdy inny nóż. Żeby przyciąć drewno, należy przesuwać go w tę i z powrotem zagłębiając się powoli w materiał. I tak przez cały dzień.

Ale uwaga: jego operator wcale nie musi posługiwać się siłą własnych mięśni. Dostępne są różnego rodzaju strugarki wyspecjalizowane, do których można podpiąć noże strugarskie. Dzięki temu nóż może wykonywać ruchy prostoliniowe i okresowe, posuwowe.

Istnieją aż trzy rodzaje noży strugarskich. Wyróżnia się więc narzędzia punktowe, kształtowe i obwiedniowe. Te ostatnie wykorzystywane są do obrabiania kół zębatych.

Narzynka

Nazwa sugeruje, że narzynka służy do narzynania. I rzeczywiście tak jest. Chodzi przede wszystkim o narzynanie gwintów zewnętrznych. Tych, które potem widzimy i których używamy wkręcając różnego rodzaju śruby.

Żeby uporać się z tym zadaniem narzynki wyposażone są w odpowiednie ostrza nacinające. To właśnie one wykonują gwint. Najczęściej gwintuje się walce, które potem można wkręcać w różne miejsca.

Ostrza zataczane

To znacznie bardziej zaawansowane narzędzie. Wykorzystywane jest w bardzo specyficznych sytuacjach. Przede wszystkim wtedy, gdy trzeba zachować krawędź skrawającą przy jednoczesnym zachowaniu kształtu powierzchni przyłożenia.

Tego rodzaju narzędzia wykorzystuje się więc na przykład do ostrzenia, ale też do szlifowania. Bardzo często znajdują one zastosowanie w tzw. spirali Archimedesa.

Stożek Morse’a

Nazwa wydaje się dziwna i sugeruje, że będziemy mieć do czynienia z urządzeniem skomplikowanym. Tak naprawdę jednak jest inaczej. W przeciwieństwie do narzędzi takich, jak frezy trzpieniowe czy noże strugarskie stożki służą do obsadzania innych przedmiotów. Takich, jak na przykład wiertła.

Stożek składa się z płetwy, którą wykorzystuje się do wbijania wiertła za wrzeciono, inną część składową narzędzia. Raz włożone można je wyciągnąć dopiero po rozwarciu wrzeciona.

Skąd się wziął stożek? To dość nowy wynalazek, przynajmniej w świecie obrabiarek. Skonstruował go Stephen Morse w połowie lat sześćdziesiątych XIX wieku. Stożki produkowane są w bardzo różnych rozmiarach dopasowanych do potrzeb użytkowników.

Źródło: Leitz Polska – narzędzia do drewna