Projektowanie łożyska – kryteria wyboru

Wybierając typ łożyska oraz jego konfigurację należy zwrócić uwagę na:

ustalenie łożyskowania,
dopuszczalne niewspółosiowości,
tarcie,
sztywność,
montaż.
Reklama

Ustalenie łożyskowania

Do łożyskowania wału niezbędne są minimum dwa łożyska. Rozszerzalność cieplna sprawia, że długość wału ulega niewielkiej zmianie a tym samym w przypadku obustronnego sztywnego mocowania możliwe jest wystąpienie napięcie łożyska. Dlatego w takim przypadku stosuje się rozwiązanie składające się z łożyska ustalonego po jednej stronie – zapewniającego ustalenie osiowe, oraz łożyska swobodnego po drugiej, które poprzez możliwość niewielkiego przemieszczania się niweluje naprężenia.

Dopuszczalne niewspółosiowości

Zbyt duża odległość pomiędzy zabudową łożysk powoduje, że wał pod wpływem obciążenia ulega ugięciu. Aby skompensować występowanie niewspółosiowości stosuje się łożyska nastawne jak np. łożyska wahliwe, których sferyczna powierzchnia osadzenia niweluje wszelkie nieprawidłowości.

Tarcie

Zjawisko tarcia ściśle związane jest z temperaturą panującą w łożysku. Zależy ono od kilku czynników takich jak wielkość łożyska, występujące obciążenia czy prędkości obrotowe. Na tarcie w łożysku składa się to występujące pomiędzy elementami tocznymi a koszykiem oraz pomiędzy uszczelnieniem a pierścieniem.

Sztywność

Często pomijalny czynnik, jednak niekiedy mający kluczowe znaczenie, jak np. podczas łożyskowania obrabiarki. Sztywność w głównej stopniu zależy od rodzaju łożyska, np. łożyska walcowe dzięki większym powierzchniom styku charakteryzują się większą sztywnością.