Sztuka układania sztućców

Zdecydowana większość z nas zwykle sztućce po prostu bierze – coraz rzadziej je układamy, przyjmując, że służą one tylko i wyłącznie do tego, żeby danie z talerza przenieść (najlepiej możliwie najszybciej) do ust. Potem wystarczy wrzucić sztućce do szuflady. Tymczasem sztuka właściwego układania sztućców na stole wcale nie jest prosta, ale za to zupełnie odmienia oblicze każdego posiłku.

Wybierz właściwe

Kiedy mówimy o wyborze sztućców, tak naprawdę mamy na myśli uwzględnieniem dwóch kryteriów. Po pierwsze staramy się znaleźć takie sztućce, które pod względem estetycznym pasują do zastawy (o ile oczywiście mamy z czego wybierać). Najprostszy model to wybieranie według producenta – do porcelany Gerlach dobrać sztućce Gerlach, ale ta zasada działa tylko wtedy, kiedy mamy kompletną zastawę z tej samej wytwórni. W innym przypadku trzeba zdać się na intuicję.

Druga sprawa, która dotyczy wyboru, a która jest być może jeszcze trudniejsza niż dobór według kryteriów estetycznych, to wybór w zależności od potraw, które zostaną podane. Sztućce można ułożyć wszystkie równocześnie, te, które będą używane jako pierwsze, kładąc po stronie zewnętrznej, albo podawać kolejno, razem z następnymi potrawami. Na co dzień oczywiście wystarczy nakrycie podstawowe, ale na specjalne okazje układa się pełen garnitur sztućców, co oznacza ni mniej, ni więcej, tylko dokładnie 10 sztuk.

Jak to ułożyć

Zasady układania sztućców nie są wcale skomplikowane. Im wcześniej jakiś sztuciec ma zostać użyty, tym bardziej na zewnątrz powinien się znajdować. Widelce układamy zawsze z lewej strony talerza, natomiast łyżki i noże po prawej. Powyżej talerza (na lewo od kieliszków do wina białego, czerwonego i wody) układamy łyżeczkę i widelec deserowy, natomiast z lewej strony powyżej nakrycia będzie jeszcze przewidziane miejsce na nóż do masła.

Technicznie rzecz biorąc, wygląda to w miarę prosto, ale gdyby doliczyć do tego sztućce specjalne, przeznaczone do bardzo charakterystycznych potraw, cała sprawa się komplikuje. Jakby nie dość było widelców deserowych, do ryb, do przystawek i obiadowych, to trzeba wtedy uwzględnić jeszcze sztućce, jakich wiele osób nawet na oczy nie widziało.
Warto jeszcze dodać, że w Polsce (podobnie jak we wszystkich krajach europejskich) łyżki i widelce układa się wgłębieniem na zewnątrz, natomiast w Stanach Zjednoczonych robi się tak, jak u nas czasem rodzice dzieciom – opiera zęby widelca o stół. Są to oczywiście niuanse, ale nie oszukujmy się – jeśli organizujesz przyjęcie, na którym potrzeba nakrycia rozszerzonego (razem 63 sztuki porcelany, zastawy i sztućców na osobę), to takie niuanse także powinny Cię zainteresować.

Zanim ułożysz

Warto dodać, że sztućców nie układa się ot tak. W podręcznikach savoir-vivre można znaleźć wiele wskazówek dotyczących odległości między sztućcami, między sztućcami a talerzem, między sztućcami a krawędzią stołu czy między nakryciami osób siedzących obok siebie. Są to wszystko zasady, których przestrzegać trzeba jedynie na najbardziej wystawnych przyjęciach, ale które podyktowane są wygodą gości, toteż warto czasem sięgnąć do takich podręczników i choćby dla zaspokojenia ciekawości przeczytać – a nuż okaże się, że można nawet we własnym domu wprowadzić do posiłku szczyptę wykwintu i elegancji. Rzecz jasna niezależnie od klasy przyjęcia, sztućce należy najpierw dokładnie wytrzeć, aby były idealnie czyste i błyszczące, ale zakładam, że to jest oczywistością – nawet jeśli wcześniej wszystkie zostały umyte, należy przejrzeć jeszcze raz, czy na nożach, łyżkach i widelcach nie pozostały zacieki od wody.

Stopka autorska: Dowiedz się więcej na temat sztućców  – sztućce, Nakrywamy.pl